08 Οκτ 2018

Ανάλογες προλήψεις είχαν για τις γιορτές, τα στοιχειά της φύσης και άλλα. Έτσι λοιπόν έλεγαν ότι:

  • Οτι κάνεις την Πρωτοχρονιά, θα το κάνεις όλο το χρόνο.
  • Αν σπάσεις το ρόδι την Πρωτοχρονιά και μάλιστα λειτουργημένο, θα έχεις πλούσια τα ελέη για όλο το χρόνο.
  • Ποδαρικό να σου κάνει παιδί που έχει και τους δυό γονείς, γιατί αν είναι ορφανό, όλος ο χρόνος θα σου πάει κακά και ψυχρά.
  • Τυχερός θα είσαι, αν πρωτοδείς άσπρο προβατάκι τη νέα χρονιά. Τότε κοιτάζεις προς το βουνό και λες μια επιθυμία σου. Θα πραγματοποιηθεί σίγουρα.
  • Την Πρωτοχρονιά να μην δίνεις τίποτα μέσα από το σπίτι σου, αντίθετα να φέρνεις, για να φέρνεις όλο το χρόνο.
  • Την πρώτη μέρα του Μάρτη, όλα τα παιδιά, και μάλιστα πριν να βρει ο ήλιος έπρεπε να βάλουν στο χέρι τους «Μάρτη», για να μην τα κάψει ο ήλιος. Και όταν λέμε «Μάρτη», εννοούμε μια άσπρη και μια κόκκινη κλωστή στριμμένες μαζί. Αυτό έπρεπε να το προσέχουν ιδιαίτερα τα κορίτσια γιατί, όπως έλεγαν: «Οπ’ έχει κόρη ακριβή, του Μάρτη ο ήλιος μην τη δει». ’ Ήταν, βλέπετε, μόδα τότε οι άσπρες.
  • ΣΤΟ Πρωτομαγιάτικο στεφάνι, που κρέμαζαν αποσπερίς, έβαζαν: κλαδί ρουδιάς ανθισμένο, κλαδί ελιάς ανθισμένο, σκόρδο για τη γλωσσοφαγιά, στάχτη και βλαστό κλήματος. Και όλα αυτά, για να έχει το σπίτι όλα τα αγαθά. Τη μέρα αυτή έπιναν όλοι γάλα, για να μη «ψωριάσουν».
  • Για να φύγουν οι κατσιποδιές, έπρεπε να περάσουν τρεις φορές πάνω από τις φωτιές που άναβαν την παραμονή του Αγιου Γιαννιού της Κυδιάντας στις 24 Ιούνη.

Σχετικά με τις προλήψεις που σχετίζονταν με ζώα, φυτά κ.λπ. παραθέτουμε μερικές, τις πιο χαρακτηριστικές:

  • Αν έξω από κάποιο σπίτι έχτιζε τη φωλιά της κουκουβάγια, κάποιος από τους ανθρώπους του σπιτιού θα πέθαινε σύντομα.
  • Αν κάποιος φυτέψει καρυδιά, όταν ο κορμός του δένδρου γίνει (σε διάμετρο) ίσος με το λαιμό αυτού που τη φύτεψε, θα πεθάνει.
  • Το ανοιχτό ψαλίδι σημαίνει γλωσσοφαγιά.
  • Αν το βράδυ κοιμάσαι με σταυρωμένα χέρια, δένεις την τύχη σου.
  • Όταν περνάς κοντά από λυγαριά πρέπει να κόψεις ένα κλωνάρι, γιατί: «όποιος περνά από λυγαριά και δεν κόψει κλωνάρι, τα νιάτα του να μην χαρεί κι ας είν’ και παλικάρι».
  • Να μην δίνεις σαπούνι, γιατί θα σου κάμουν μάγια. Ούτε να πετάς στο δρόμο κομμένα νύχια και αποχτενίδια, για τον ίδιο λόγο.
  • Τη νύχτα δεν πρέπει να κοιτάζεσαι στον καθρέφτη, γιατί οι γελούδες θα σου πάρουν την ομορφιά. Επίσης τη νύχτα δεν πρέπει να ανοίγεις τα μπαούλα, γιατί τα κατουράνε οι γελούδες και σκουριάζουν.
  • Δεν πρέπει να παίρνεις το σαπούνι από το χέρι του άλλου, γιατί θα καυγαδίσετε.
  • Αν χυθεί το λάδι του καντηλιού είναι γρουσουζιά. Κάποιος θα αρρωστήσει ή θα πεθάνει.
  • Δεν πρέπει να κάθεσαι στο κατώφλι της πόρτας, ούτε να κοιμάσαι στο κατώφλι της μπαλκονόπορτας, γιατί θα γελουδιαστείς. (Πίστευαν ότι τα ξωτικά μπαίνουν από τις πόρτες).
  • Αν κάποιος κάθεται κατάχαμα και τον δρασκελίσεις, τότε πρέπει να τον δρασκελίσεις τρεις φορές, γιατί δεν θα ψηλώσει. Δεν ψηλώνει και αυτός που κατάπιε το δόντι του.
    Επί πλέον, πίστευαν και στα ζουδικά. Κάθε σπίτι είχε το δικό του. Το ζουδικό ήταν συνήθως μικρή σαύρα, που υπήρχε μέσα στο σπίτι και που δεν έπρεπε να τη σκοτώσουν σε καμμιά περίπτωση.
    Πίστευαν και στο χερικό, δηλαδή αν κάποιος ήταν τυχερός ή όχι. Για παράδειγμα αναφέρουμε, ότι αν κάποιος φύτευε ένα δένδρο και το δένδρο αυτό έδινε γρήγορα καρπούς, τότε αυτός είχε καλό χερικό.
  • Σπίτι που έχει Μαριώ και Γιάννη, βασιλικό το Μάη δεν πρέπει να φυτέψει, γιατί η Μαρία ή ο Γιάννης θα πάθουν κακό.
  • Όταν λουστείς Γενάρη, κουφαίνεσαι.
  • Αν δεις στον ύπνο σου αυγά, σίγουρα θα καυγαδίσεις.
  • Μην δανείζεις σπίρτα, θα σου βάλουν φωτιά. Ούτε αλάτι, γιατί είναι γλωσσοφαγιά.
  • Στα νεόκτιστα σπίτια που είναι ακατοίκητα, μην βάζεις γλάστρα με λουλούδια, είναι κακό.
  • Όταν φτιάχνεις κοπανιστή μην την απογευτείς προτού να γίνει, γιατί θα χαλάσει.
  • Αυτή που βγάζει το τυρί από την άρμη πρέπει να είναι καθαρή, γιατί αλλιώς το τυρί θα σκουληκιάσει.
  • Μην ονοματίσεις τον άλλο ότι έχει ζαφράνα (ίκτερο) γιατί θα του εμφανισθεί.
  • Αν κάποιος τρομάξει, δώστου να πιεί νερό και αλεύρι.
  • Αν θέλεις να συνεχιστεί ένας καυγάς, βάλε το βράδυ τις παντόφλες σου ανάποδα.
  • Αν χάσεις κάτι, δέσε κόμπο το μαντήλι σου ή πάρε ένα καρφί να καρφώσεις το σατανά που το χωσε μέσα του.
  • Αν θες να μεγαλώσεις, να τρως όλο σου το φαΐ μέχρι και την τελευταία μπουκιά.
  • Τετάρτη και Παρασκευή τα νύχια σου μην κόψεις και Κυριακή μην αλουστείς, αν θέλεις να προκόψεις.
  • Όταν σε ξεματιάσουν δεν πρέπει να πεις «ευχαριστώ», γιατί το ξεμάτιασμα δεν θα πιάσει.
  • Τη Μ. Παρασκευή μην καρφώνεις, γιατί καρφώνεις το Χριστό.
  • Αν μετακομίσεις, μην πάρεις το αλάτι από το σπίτι που έμενες. Είναι γρουσουζιά.
  • Αν βγάλεις κριθαράκι στο μάτι, για να σου περάσει, πρέπει να σε μουντζώσει πρωτογόνατος.
  • Αν σε πιάσει λόξυγκας, για να σου περάσει, πρέπει να σου πουν ότι έκλεψες προζύμι.
  • Όταν μουδιάσει το πόδι σου λες: «ξεμούδιασε ποδάρι μου κι άμε στην Κατσορήνη κι αν δε σου δώσει τίποτα, πες της να μη γεννήσει».
  • Όταν κουτουλήσουν δύο άτομα, πρέπει να πει ο ένας απ’ τους δύο: «φτου, να βγάλω γω χρυσά μαλλιά και συ κέρατα».
  • Αν τη νύχτα μασάς μαστίχα, μασάς του πεθαμένου τα κόκκαλα.
  • Τρίτη, τρίχα μην κοπεί και την Παρασκευή πανί.
  • Αν δεις βάτραχο ανάποδα, γύρισε τον ίσια, γιατί δεκατεί το Θεό.
  • Ο σπασμένος καθρέπτης φέρνει γρουσουζιά.
  • Όταν περνάς τη νύχτα από πίζουλο μέρος (Γλυφό) να μη μιλάς, αλλά να κάνεις τρεις φορές το σταυρό σου.
  • Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, να γεμίσεις όλα τα κουμνάκια με τρόφιμα, καθώς και τη ζαχαριέρα, καφεδιέρα κ.λπ., για να είναι όλο το χρόνο γεμάτα. Την ίδια μέρα έφτιαχναν λουκουμάδες για τα κατοικίδια ζώα και τα τάιζαν καλά, γιατί πίστευαν ότι θα κατέβαινε ο Χριστός να τα ρωτήσει.
  • Την Πρωτοχρονιά να κάνεις γιαπράκια, για να είναι όλα πλούσια όπως το ρύζι στο γιαπράκι.
  • Όταν μπει στο σπίτι δαμαλάκι, ή μουσαφίρης, ή γράμμα θα έρθει.
  • Αν έχεις στα νύχια ασπρίλες, αν μεν είναι στο δεξί χέρι είναι ευχές, αν στο αριστερό κατάρες.
  • Αν μπουσουλάει ένα μεγάλο παιδί και το ρωτήσεις: «πας, ή έρχεσαι» αν μεν απαντήσει «πάω», σημαίνει ότι η μητέρα του θ’ αποκτήσει κι άλλο παιδί ενώ αν πει «έρχομαι» σημαίνει ότι κάποιος μουσαφίρης θα`ρθει στο σπίτι τους.
  • Για να ησυχάσουν τα παιδιά οι μεγαλύτεροι τους έλεγαν: «όποιος μιλήσει γάιδαρος κι όποιος μιλήσει βούδι της αγελάδας το βυζί να βγάλει μες στη μούρη».
  • Όταν μια μητέρα ήθελε να ξεφορτωθεί το παιδί της για να κάνει ήσυχη τις δουλειές της το έστελνε κάπου να της φέρει «αλληκούντιση».
  • Όπου αγαπάς κατούρησε, όπου μισείς χτενίσου, κι όπου έχεις την έχθρα την πολλή, κάτσε κουτσονυχίσου.
  • Την ημέρα των Αγίων Θεοδώρων οι ελεύθερες κοπέλες φτιάχνουν κόλλυβα και τα βάζουν τη νύχτα στο προσκέφαλο τους κι όποιον δουν στον ύπνο τους τον παντρεύονται.
  • Την πρώτη του Μάρτη, η μητέρα έπαιρνε μια βεργίτσα και κτυπούσε χαϊδευτικά τα παιδιά της στον πισινό, πριν βγει ο ήλιος λέγοντας:
    «Μάρτης είν’ απάνω η όριά σου να παχύνει η κολαριά σου».